Bạn và nghiên cứu của bạn

Nhân việc nói về các nhân vật bự trong ngành AI, tôi xin nói thêm 1 về người nữa. Cố giáo sư Richard Hamming. Tôi rất thích những bài phát biểu của ông.

 " You and your research" là tên một bài phát biểu của cố giáo sư Richard Hamming trong một seminar ở Bell Labs ngày 7 tháng 3 năm 1986.

Hamming đặt câu hỏi rất cơ bản: "tại sao có một số nhà khoa học làm được những việc vĩ đại, phần còn lại thì thường là đi vào quên lãng?" Tôi tóm tắt lại 10 luận điểm chính:

1. Phải chăng do may mắn? Tất nhiên là không. Ít nhất là không chỉ có may mắn. Pasteur từng nói: "may mắn thích những bộ óc có chuẩn bị" (luck favors prepared minds). Các bộ óc vĩ đại thường làm được nhiều việc vĩ đại. Shannon có bao nhiêu đóng góp quan trọng cho lý thuyết thông tin, không thể có ai may đến thế được.
2. Phải chăng họ có nhiều não hơn người thường? Nhiều người có IQ cực cao nhưng không làm được gì vĩ đại lắm.
3. Một trong những cá tính quan trọng nhất là lòng dũng cảm. Dũng cảm đi các con đường mà người khác không dám đi (khó quá, tốn thì giờ quá, …).
4. Tuổi tác đóng vai trò quan trọng. Newton, Galois, Abel là các ví dụ kinh điển. Ngoài ra, khi đã nổi tiếng người ta thường có xu hướng đi tìm các bài toán khó nhất để "xứng đáng" với tên tuổi của mình. Xu hướng này là một sai lầm nghiêm trọng. Cây ý tưởng lớn phát triển từ vài nhánh rễ nhỏ bé. Ông cho rằng viện toán lừng danh IAS làm thui chột nhiều tài năng, vì nó nhận vào các tài năng vĩ đại, và cho xuất xưởng các tài năng lớn.
5. Điều kiện làm việc cũng là yếu tố trọng yếu.
6. Sự kiên trì mang lại cho ta những thành tựu đáng kinh ngạc.
7. Luôn đặt câu hỏi: "các vấn đề quan trọng nhất trong ngành của mình là gì?" Nếu bạn không tìm cách giải các bài toán quan trọng thì các kết quả của bạn khó có thể quan trọng được. Điều này có vẻ hơi mâu thuẫn với điều số 4. Ông nhấn mạnh sự cân bằng giữa hai điểm này.
8. Các nhà khoa học vĩ đại đấu tranh vượt qua hệ thống hiện tại, thay vì làm việc với hệ thống đang có và làm cái tốt nhất trong vòng kiềm tỏa của nó.
9. Tìm mặt tốt của sự việc thay vì mặt xấu. Sống và làm việc lạc quan!
10. Biết mình biết người.